Αρλέτα - Λάκης

αναδημοσίευση από το avopolis.gr

Το σπίτι της κυρίας Αρλέτας βρίσκεται στην Πλατεία Κυψέλης. Κάθεται ήσυχη σε μια αναπαυτική πολυθρόνα και ο κόσμος έξω μοιάζει υπερβολικά θορυβώδης. Δίπλα της ο Λάκης Παπαδόπουλος, φίλος από τα παλιά, σκαλίζει τα διακοσμητικά του καναπέ με περιέργεια μικρού παιδιού. Πάω κι εγώ εκεί με τις αγχωμένες ερωτήσεις μου και προσπαθώ να τους αποσπάσω την προσοχή. Δύο εξέχουσες προσωπικότητες του ελληνικού τραγουδιού μιλούν με αφορμή τις κοινές παραστάσεις τους στο Σταυρό Του Νότου κάθε Δευτέρα και Τρίτη.
Κείμενο-συνέντευξη: Βύρων Κριτζάς.

Γιατί παίζετε μαζί φέτος;

Αρλέτα: Είμαστε σαν τη μπύρα: γιατί έτσι μας αρέσει! Υπάρχει καλύτερος λόγος; Απευθυνόμαστε σε μαθητές, φοιτητές και ανέργους. Παίζουμε κάθε Δευτέρα και Τρίτη και μάλιστα νωρίς –δηλαδή αντί να πάει κάποιος σε ένα σινεμά, μπορεί να έρθει σε εμάς. Είναι η πρώτη φορά που παίζουμε μαζί.

Τι είναι αυτό που σας ενώνει; Είναι κοινή η ιστορία την οποία θα πείτε στον Σταυρό Του Νότου ή ο ένας θα συμπληρώσει τα κενά του άλλου ας πούμε;

Αρλέτα: Είμαστε και οι δύο πλήρεις όπως βλέπεις, κενά δεν έχουμε.

Λάκης: Με την Αρλέτα δεν έχουμε κάνει ποτέ στενή παρέα. Αλλά πάντα, όταν με ρωτούσαν οι δημοσιογράφοι για έναν φίλο που έχω κάνει μέσα από αυτό το επάγγελμα, πάντα το όνομά της ερχόταν στο μυαλό μου.

Αρλέτα: Δεν έχεις κι άδικο. Εγώ είμαι φίλη σου. Εσύ είσαι φίλος μου;

Λάκης: Πώς δεν είμαι; Έχουμε συνάφεια. Κι όταν καθόμαστε στο αυτοκίνητό μου από τότε μέχρι σήμερα, ευχαριστιόμαστε με τις ίδιες μουσικές. Έχουμε εκλεκτική συγγένεια, έτσι θα το έλεγα. Και ως προς τον τρόπο ζωής μας κατά κάποιο τρόπο.

Αρλέτα: Όχι, εσύ έχεις πιο πλουσιοπάροχη ζωή από ’μένα.

Λάκης: Έχω δουλέψει και πολύ περισσότερο.

Αρλέτα: Σαφέστατα. Εγώ γενικά είμαι εναντίον της εργασίας. Έχω σπουδάσει ζωγραφική και κάνω αυτά που μ’ αρέσουνε: ζωγραφίζω, γράφω, παίζω και πολύ σπανιότερα τραγουδάω. Αλλά αυτό το τελευταίο είναι σημαντικό για ’μένα γιατί είναι ο μόνος τρόπος να έρθω σε επαφή με τον κόσμο. Είμαι πολύ κλεισμένη, καθόλου κοινωνική. Επικοινωνιακός άνθρωπος είμαι, αλλά δεν είμαι καθόλου κοσμική. Ενώ ο Λάκης ξέρεις τι ωραίος που είναι με φράκο;

Λάκης: Επίσης και με κομπινεζόν! Το φοράω σε κάποιες παραστάσεις (γέλια!).

Η παράσταση λέγεται «Αν σηκωθώ, θα έρθω». Ποιος σκέφτηκε τον τίτλο;

Αρλέτα: Eγώ το είπα, αλλά αυτός το επέλεξε.

Λάκης: Λέγαμε να το κάνουμε και μεγαλύτερο: «Aν σηκωθώ και δεν πάρω μαζί την πολυθρόνα, θα έρθω». Σκαλώνει στα πλάγια και στους δυο μας, κατάλαβες; Επίσης μπορούμε να είμαστε παντού μαζί, εκτός από το ασανσέρ του μαγαζιού, γιατί δεν χωράμε! (γέλια)

Δεν την πολυδιαφημίσατε την παράσταση. Και θα έχετε και σπέσιαλ καλεσμένους μαθαίνω…

Αρλέτα: Ναι. Θα είναι ο Γερμανός, ο Δεληβοριάς, ο Μαρίνος, ο Μητροπάνος, ο Πουλικάκος, η Ρεμπούτσικα και ο Σαββόπουλος. Αν συνεννοηθούν για διαφήμιση μ’ εμένα θα μάθει ο κόσμος ότι τραγουδάμε σε δέκα χρόνια... Είμαι τόσο καλή σ’ αυτά! Αν και τώρα με το ίντερνετ όλα μαθαίνονται. Σπουδαία εφεύρεση, δεν μπορείτε να πείτε. Μπαίνω και βλέπω κάτι γατάκια εκεί μέσα… Πολύ μου αρέσουν!

Λάκης: H μεγαλύτερη εφεύρεση του 20^ου αιώνα. Πήγα να κάνω μια εγχείρηση και είπα «Θεέ μου βοήθα με να ζήσω, να πάω σπίτι μου βάλω στο YouTube τραγούδια που τα λάτρευα και δεν ήξερα πώς να τα βρω.

Ναι αλλά λεφτά απ’ το YouTube δεν βγάζετε σαν καλλιτέχνες…

Λάκης: Ουδέν καλό αμιγές κακού. Εγώ προχτές άκουγα κάτι τραγούδια του ’50 τα οποία είχαν εκατομμύρια προβολές. Πόσοι θα τα αγόραζαν; Κάνει καλό στην πολυφωνία. Η μουσική είναι γεμάτη γέφυρες και το ίντερνετ βοηθάει στο να μην κοπούν.

Πρόσφατα κύριε Παπαδόπουλε δώσατε τραγούδια σε μια μεγάλη εφημερίδα. Είναι τελικά μονόδρομος η κίνηση αυτή για τους δημιουργούς της γενιάς σας;

Λάκης: Έλα μωρέ, και από τις εφημερίδες είναι πενιχρά τα έσοδα...

Aρλέτα: Εγώ είμαι εναντίον αυτού, γενικώς. Σε τραγούδια δικά μου είμαι εναντίον, άμα είναι άλλων δεν έχω αντίρρηση. Το θέμα είναι όταν ένα CD διανέμεται οπουδήποτε, καταντάει ένα ευτελές προϊόν. Από εκεί και πέρα, για κάτι που έχει γίνει, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα. Είναι ένα γεγονός. Πάντως προσωπικά δεν έχω πάρει ούτε μια δραχμή από αυτά τα πράγματα και δεν πιστεύω πως πρόκειται να πάρω και ποτέ.

Πέρυσι σας είχα δει στο Παλλάς. Σα να μη σας ταίριαζε πολύ ο χώρος…

Αρλέτα: Koίτα μάνα μου, να σου πω ένα πράγμα; Δεν με ενδιαφέρει ο χώρος. Με ενδιαφέρει να έχω καλούς μουσικούς και να περνάει καλά ο κόσμος. Και πάνω απ’ όλα να έχω καλό ήχο. Αυτό πουλάω. Αργότερα θα αρχίσω να χορεύω κιόλας, όχι ακόμα!

Πολλοί νέοι τραγουδοποιοί έχουν περισσότερα έξοδα απ΄ότι έσοδα όταν κυκλοφορούν ένα CD ή κάνουν μια συναυλία. Συνέβαινε και παλιά αυτό;

Λάκης: Εμείς δεν έχουμε πληρώσει ποτέ για να κάνουμε δίσκο. Κοίτα, ο καθένας πρέπει να έχει και μια πισινή. Δεν μπορεί να πουλάνε όλοι οι καλλιτέχνες. Εγώ ποτέ δεν είχα και τα δύο πόδια στη μουσική. Έχω τριάντα χρόνια ένσημα εργασίας, από διάφορες δουλειές. Αυτό προτείνω λοιπόν στα παιδιά. Δεν γίνεται αλλιώς. Μπορεί να είναι ο άλλος ροκάς και ονειροπόλος, αλλά με το που θα έρθει ο πρώτος γάμος και το πρώτο παιδί, θα αναγκαστεί να κάνει άτακτη υποχώρηση, η οποία θα τον πειράξει και στο μυαλό και σε όλα. Και αυτά που λένε για καριέρες στο εξωτερικό με τα ξενόγλωσσα είναι νομίζω όνειρα θερινής νυκτός. Σιγά μην αφήσουν οι Άγγλοι π.χ. την πόρτα ανοιχτή σε έναν που δεν είναι δικός τους, σε ένα πολίτη Β’ κατηγορίας όπως έχουν χαρακτηρίσει τον Έλληνα. Λυπάμαι που το λέω, αλλά έτσι είναι.

Αρλέτα: Στην Ελλάδα έχουν γίνει μεγάλα εγκλήματα, πολύ μεγαλύτερα απ΄ότι ο κόσμος ξέρει. Την εποχή που ο Χατζιδάκις έπαιρνε Όσκαρ και η Μερκούρη ήταν στα ντουζένια της και η Μούσχουρη βρισκόταν σε ψηλό επίπεδο και γενικά υπήρχε ένα άνοιγμα για την ελληνική μουσική, δεν έγινε τίποτα. Σου το λέω επειδή είμαι θύμα αυτού του πράγματος.

Τι έπρεπε να γίνει δηλαδή;

Αρλέτα: Πολλά. Ένα πράγμα θα σου πω: Εμένα είχε έρθει ξένη εταιρία να με υπογράψει και τους σταμάτησαν από ’δω. Τους είπαν «όχι, είναι τρελή και δεν θα κάνει τίποτα». Τρελή είμαι, αλλά όχι αυτού του είδους που εννοούσαν. Αν δεν ήμουνα τρελή θα είχα κάνει άλλα πράγματα, δεν θα μιλούσαμε σήμερα αγόρι μου. Εγώ δεν επεδίωξα να γίνω καλλιτέχνης. Είμαι φορέας αυτού του πράγματος. Όπως άλλος είναι φορέας του AIDS, εγώ είμαι φορέας του τραγουδιού και της Τέχνης. Και δεν θεραπεύεται αυτό.

Σας κάνει να υποφέρετε;

Αρλέτα: Πάρα πολύ, μα δεν το αλλάζω με τίποτα. Όσα έχω τραβήξει δεν τα εύχομαι σε κανέναν, όμως δεν τα αλλάζω κιόλας γιατί με έχουν κάνει να βλέπω τη ζωή πολύ πιο πλατιά απ’ ότι ο μέσος όρος. Θα σου πω ένα πράγμα: Δεν είμαι ψωνάρα. Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές ψωνάρες και πέτυχαν. Ο κόσμος ξέρει τι γίνεται μόνο στο ένα δέκατο τον καλλιτεχνών. Αλλά επειδή καμία αλήθεια δεν μένει ατιμώρητη, σταματάω εδώ.

Ο κύριος Παπαδόπουλος είχε και μια πισινή όλα αυτά τα χρόνια. Εσείς;

Aρλέτα: Όχι, αλλά είμαι ένας πολύ λιτός άνθρωπος, με ελάχιστες ανάγκες και μπορούσα και τις κάλυπτα. Είχα μόνο ένα σπίτι από τους γονείς μου και το θεωρούσα μεγάλο προνόμιο, δεν μου χρειαζόταν τίποτα άλλο.

Λάκης: Ένα ανέκδοτο άκουσα σήμερα και θα σας το πω: Πάει ένας στον οδοντίατρο και λέει «γιατρέ, τα δόντια μου είναι κατακίτρινα». Και του απαντάει ο οδοντίατρος «δεν πειράζει, συνδύασέ το με μια πράσινη γραβατούλα» (γέλια).

Αρλέτα: Για να επιστρέψω σε αυτά που έλεγα, οι άνθρωποι δίνουν τόση σημασία στο τι λένε οι άλλοι γι’ αυτούς, ώστε ξεχνάνε ποιοι είναι οι ίδιοι. Δεν έχουν ό,τι οι αρχαίοι έλεγαν «γνώθι σ’ αυτόν». Δηλαδή σε ρωτώ: Eάν εγώ αποφασίσω να χορέψω τη Λίμνη Των Κύκνων έτσι όπως είμαι, τι θα πεις;

Λάκης: Aνάλογα. Αν θες να κάνεις τη λίμνη, μπορείς!

Αρλέτα: Nαι, ίσως! Αλλά μου λένε ορισμένοι «πώς έχεις το κουράγιο και συνεχίζεις να τραγουδάς;». Μα είναι κάτι που μου κάνει καλό! Εγώ τραγουδάω για να θεραπευτώ, δεν έχω άλλο λόγο.

Λάκης: E βέβαια. Ο γιατρός της είπε τρεις κουταλιές σιρόπι και μια εμφάνιση στο Σταυρό Του Νότου (γέλια!).

Εσείς πώς διαλέγετε φωνές για τα τραγούδια σας; Σας ρωτάω γιατί έχετε τη μεγαλύτερη ποικιλομορφία δισκογραφικών συνεργασιών που μπορώ να σκεφτώ σε Έλληνα συνθέτη…

Αρλέτα: Δεν διαλέγει, όποιον πέσει μπροστά του παίρνει!

Λάκης: Koίτα, συνήθως σκέφτομαι κόντρες. Να πει ας πούμε ο Μαργαρίτης μια μπαλάντα, όπως τον “Σημαδεμένο”. Αλλά νομίζω οι καλύτερες μπαλάντες μου έχουν δοθεί στην Αρλέτα, εκεί στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Και δεν το λέω επειδή είναι μπροστά, το ξέρουν όλοι.

Με τη Μαριανίνα Κριεζή πώς δουλεύατε τα τραγούδια;

Λάκης: H Μαριανίνα είναι ένα μεγάλο ταλέντο. Αλλά νομίζω πως κάποια στιγμή εξάντλησε όλα τα ζώα. Έβαλε γάτες, πιγκουίνους, τίγρεις...

Αρλέτα: Tελειώναμε το Περίπου με το Λάκη, το οποίο το απορρίψανε τρεις εταιρείες μέχρι να βγει. Κατά σύμπτωση ήρθε προς το τέλος των ηχογραφήσεων η Μαριανίνα στο στούντιο, άκουσε μερικά τραγούδια, ενθουσιάστηκε και είπε θέλω κι εγώ να δώσω. Εκείνη την ημέρα ο Λάκης, κατεβαίνοντας τα σκαλιά της ΕΡΤ, εμπνεύστηκε τη μελωδία για τη “Σερενάτα”. Δεκαεφτά σκαλιά κατέβαινε τρέχοντας και ήταν αρκετά. Πρώτα ήρθε η μουσική και μετά οι στίχοι, αυτό είναι το απίστευτο. Και τελευταίο προστέθηκε το ρεφρέν, που γράφτηκε στο σπίτι μου. Στην αρχή ήταν πιο αργό. Το παίξαμε σε κάτι φίλους και έβαλαν κάτι κλάματα... Δεν μπορούσαμε να τους μαζέψουμε! Κατά βάση είναι ένα πολύ θλιμμένο τραγούδι.

Λάκης: Εμένα, πέρα από την πλάκα, με βοήθησε πολύ η καλαισθησία της Μαριανίνας Κριεζή και την έχω πολύ ψηλά σαν στιχουργό. Δεν είναι εύκολο να κλάψεις με έναν στίχο. Η Μαριανίνα μας ταξιδεύει και για εμάς είναι φίλη παντοτινή.

Αρλέτα: Θεωρώ πως είναι η σημαντικότερη στιχουργός της γενιάς της. Και με απόσταση. Οι στίχοι της είναι πολύ γεροί. Και δεν είναι από αυτούς που θα τους πεις τρεις φορές και μετά θα τους βαρεθείς. Κάθε φορά σου βγάζουν και κάτι άλλο. Εγώ έτσι τα κρίνω τα τραγούδια. Το πρώτο τραγούδι του Λάκη που άκουσα είναι το “Έρχεται Κρύο” σε στίχους Κυριάκου Ντούμου. Και παραμένει ένα από τα αγαπημένα μου τραγούδια.

Ο Λάκης Παπαδόπουλος είχε έρθει σε εσάς ή εσείς σε αυτόν;

Αρλέτα: O Λάκης πήγε στον Πατσιφά στη Lyra και ζήτησε να δουλέψει μαζί μου. Tου είπε αυτή είναι τρελή, άσ’ τη να κάνει τα δικά της. Όταν τελικά ήρθε σπίτι μου, του είπα να μου δώσει μέχρι τρία τραγούδια. Δεν πτοήθηκε ούτε από αυτό. Ήταν αποφασισμένος να συνεργαστεί μαζί μου.

Λάκης: Bέβαια! Έχεις ακούσει την Αρλέτα στην Τρίτη Ανθολογία του Γιάννη Σπανού; Θα σου πω τρία τραγούδια με τα οποία κλαίω όταν τα ακούω: “O Θρήνος Της Μάνας”, “Σε Είπανε Θεό” και “Η Ομίχλη Μπαίνει Από Παντού Στο Σπίτι”. Τρομερά τραγούδια και βέβαια αριστουργηματικές ερμηνείες. Εκεί την αγάπησα την Αρλέτα και όχι στο Νέο Κύμα.

Έχετε περάσει και οι δύο τα εξήντα. Εξακολουθείτε να παίρνετε μεγάλες συγκινήσεις από τη μουσική, ακούγοντας π.χ. ένα CD;

Λάκης: Εγώ δεν είμαι του CD. Είμαι του τραγουδιού. Ένα τραγούδι μπορεί να το βάλω και να το ακούω συνέχεια. Η Αρλέτα νομίζω ακούει ολόκληρες δουλειές.

Αρλέτα: Προσωπικά δεν ακούω μουσική παρά ελάχιστα. Αλλά όταν ακούω κάτι τέσσερις, πέντε φορές χωρίς να με εκνευρίσει ή να με κουράσει, τότε ξέρω ότι είναι καλό. Το “Χάρτινο Το Φεγγαράκι” του Χατζιδάκι το τραγουδάω απ’ όταν θυμάμαι τον εαυτό μου και κάθε φορά μου δίνει την ίδια συγκίνηση, ίσως και περισσότερη. Το “Μια Φορά Θυμάμαι” ο κόσμος κάθε φορά το θέλει το ίδιο. Τα καλά τραγούδια είναι αυτά που όχι μόνο αντέχουν στο χρόνο, αλλά όσο περνάει ο καιρός γίνονται καλύτερα. Είναι σαν το κρασί.